Logopeda

Rok szkolny 2024/2025

Logopeda mgr Agnieszka Stankowska – prowadzi zajęcia logopedyczne z dziećmi 4 – letnimi.

Logopeda mgr Dorota Graczyk – prowadzi zajęcia logopedyczne z dziećmi 5, 6- letnimi.

Rozkład zajęć logopedycznych D. Graczyk

Poniedziałek	Wtorek	Środa	Czwartek	Piątek
7:30- 13:30	7:30- 14:00	7:30- 13:30	7:30- 13:30	7:30 – 13:30

Rozkład zajęć logopedycznych A. Stankowska

Poniedziałek	Wtorek	Środa	Czwartek	Piątek
07:30- 14:00	–	7:30- 12:00	–	–

Informacje dla rodziców:

• We wrześniu przeprowadzane są przesiewowe badania logopedyczne. Celem jest ocena stanu mowy dzieci z grup 4, 5 i 6- letnich. Wykorzystujemy kwestionariusz obrazkowy, oceniamy artykulacje poszczególnych głosek. Sprawdzamy budowę i sprawność aparatu artykulacyjnego (języka, warg, podniebienia). Oceniamy zgryz, sposób oddychania, słuch fizyczny i fonematyczny.
• Po badaniach przesiewowych dzieci potrzebujące wsparcia logopedycznego kwalifikujemy do terapii logopedycznej.
• Poniżej przedstawiamy ,,kamienie milowe” w rozwoju mowy dzieci w danym wieku:

• Dla grup 5 letnich realizowany będzie program profilaktyczno- logopedyczny ,,Oddycham nosem cały rok”. W listopadzie zapraszam Państwa na warsztaty logopedyczne, na których zostaną omówione długotrwałe konsekwencje oddychania ustami. Dzieci uczestniczyć będą w profilaktycznych zajęciach grupowych, raz w miesiącu. Zaczynamy od października 🙂

Cele programu dla dzieci:

• Będzie miało większą świadomość prawidłowego sposobu oddychania
• Będzie rozumiało znaczenie oddechu dla zdrowia i życia,
• Chętnie uczestniczy w zajęciach z grupą
• Usprawni aparat artykulacyjny w tym mięśnie warg i języka
• Wzbogaci swoją wiedze na temat własnego ciała
• Będzie świadome swojego oddechu
• Pozna i będzie umiało stosować różne zabawy i ćwiczenia oddechowe

Klasyfikacja głosek polskich

Przedstawiam Państwu podział artykulacyjny spółgłosek oparty na następujących kryteriach:

1. Stopień zbliżenia narządów mowy (sposób artykulacji)
2. Główne miejsce artykulacji
3. Układ wiązadeł głosowych
4. Położenie środkowej części języka w płaszczyźnie pionowej
5. Położenie podniebienia miękkiego.

Omówię podział spółgłosek ze względu na główne miejsce artykulacji, ponieważ ta klasyfikacja została użyta w diagnozie logopedycznej.

• Wargowe (p, b, m, w, f,)
• Przedniojęzykowo – zębowe (s, z, c, dz, t, d, n)
• Przedniojęzykowo- dziąsłowe (sz, ż, cz, dż, r, l)
• Środkowojęzykowe (ś, ź, ć, dź, ń)
• Tylnojęzykowe (k, g, h)

Zestaw ćwiczeń narządów mowy przygotowujących do wywołanie głosek wargowych (p,b) :

• zdmuchiwanie lekkiego przedmiotu z ręki np. piórka, kłębka waty, papierowej kulki
• dmuchanie na wiatraczki, chorągiewki naprzemiennie: krótko i długo
• nadmuchiwanie balonów
• robienie baniek mydlanych
• rozdmuchiwanie chrupek, kawałków styropianu
• dmuchanie na papierowe ozdoby zawieszone na nitkach o różnej długości ponad głową osby ćwiczącej
• dmuchanie na papierowe okręciki-, pływające w misce z wodą- zabawa bitwa morska
• dmuchanie na piłeczkę pingpongową po wyznaczonej trasie- zabawa wyścigi samochodowe
• naprzemienne dmuchanie piłeczki do osoby z przeciwległej strony stołu – zabawa mecz piłkarski
• energiczne uderzanie wargami o siebie

Zestaw ćwiczeń narządów mowy przygotowujących do wywołanie głosek wargowych (m) :

• mruczenie przy zamkniętych wargach
• nucenie popularnych melodii
• delikatne otwieranie i zamykanie ust
• energiczne uderzanie wargami o siebie – zabawa bezzębny miś

Wykorzystano następującą literaturę :klasyfikacja głosek polskich J. Cieszyńskiej ,,Metody wywoływania głosek”, zestawy ćwiczeń narządów mowy: I. Michalak- Widera ,,Miłe uszom dźwięki” ora ilustrację z serwisu Printoteka.

Grupy dzieci 5 – letnich odwiedził niezwykły gość – słoń Izydor, który wraz z Panią Dorotą – logopedą przedszkolnym opowiedział dzieciom po co nam nos i jaka jest jego rola. Przedszkolaki dowiedziały się, że służy nie tylko do wąchania, ale także do prawidłowego oddychania! Dlaczego nasza buzia powinna być zamknięta, kiedy odpoczywa (kiedy nie jemy i nie mówimy). Dzieci miały okazje zobaczyć zdjęcia osób, które oddychają prawidłowym i nieprawidłowym torem, oraz zaobserwować różnicę. Dowiedziały się, że nieprawidłowy tor oddechowy powoduje:

Wraz ze słoniem dzieci uczyły się wierszyka o prawidłowym oddychaniu:

Nos mam jeden, dziurki dwie

Oddech biorę mocno w nie

I powietrze nim wypuszczam

nigdy tego nie odpuszczam!

Przedszkolaki otrzymały medale, które mają im przypominać o prawidłowym sposobie oddychania

Po prawidłowym wywołaniu głosek wargowych w izolacji (p, b, m) utrwalamy artykulację tych głosek w sylabach w następujących zestawieniach:

• pa, po pu, pe, py,
• apa, opo, upu, epe, ypy, ipy, apo, apu, ape, apy, opa, opu, ope, opy, upa, ypo, ype, upy
• ap, op, up, ep, ip, yp

• ba, bo, bu, be, by
• aba, obo, ubu, ebe, yby
• abo, abu, abe, aby, oba, obu, obe, oby, uba, ubo, ube, uby, eba, ebo, eby, yba, ybo, ybu, ybe

• ma, mo, mu, me, my
• ama, omo, umu, eme, ymy, amo, ame, amu, amy, oma, ome, omu, omy, uma, ome, umy, umo, ema, emo, emu, emy, yma, ymo, yme, ymu
• am, om, um, em, ym, im

Poniżej przedstawiam karty pracy utrwalające głoski wargowe w sylabach

Wypowiedz poprawnie dane sylaby i połącz ze sobą takie same

Wypowiedz poprawnie dane sylaby i połącz ze sobą takie same

Wypowiedz poprawnie dane sylaby i połącz ze sobą takie same

Wykorzystano następującą literaturę : Afazja – ćwiczenia językowe dla dzieci M. Błasiak- Tytuła, Z. Orłowska- Popek

Utrwalamy głoski p, b, m w wyrazach w nagłosie, śródgłosie i wygłosie. Podaje następujące przykłady:

• pan, paw, pająk, palec, pasek, palma – mapa, zapach, zapałka, aparat, koperta, kanapa – Filip, okap, sierp, chłop, słup, sklep
• basen, balon, bałwan, bocian, buty, buda – żaba, kubek, cebula, sobota, śruba, wróbel
• mak, masło, małpa, morze, most, motyl – dama, guma, zamek, komar, samolot, samochód – dom, dym, osiem, album, balsam, hełm

Po uzyskaniu prawidłowej wymowy głosek p, b, m w wyrazach, utrwalamy je w wyrażeniach i zdaniach.

Proponowane wyrażenia do ćwiczeń z głoskami p, b, m :

• miły pan, ładny paw, mały pająk, długi palec, długi pasek, zielona palma, stara mapa, ładny zapach, cienka zapałka, mowy aparat, jasna koperta, miękka kanapa, mądry Filip, lekki okap, stary sierp, ciekawy chłop, wysoki słup, nowy sklep
• nowy basen, wielki balon, mały bałwan, młody bocian, czarne buty, drewniana buda, zielona żaba, gorący kubek, ostra cebula, zimna sobota, lekka śruba, szary wróbel
• wysoki mak, dobre masło, ciekawa małpa, biała mąka, wielkie morze, wąski most, wysoka dama, owocowa guma, stary zamek, szary komar, szybki samolot, popsuty samochód, piętrowy dom, siwy dym, wielkie osiem, ciekawy album, dobry balsam, ciężki hełm

Proponuje utrwalenie głosek p, b, m w następujących zdaniach:

• Wujek woła pana. Jaś karmi pawia. Ola widziała pająka. Adaś złamał palec. Tata chowa pasek. Ela rysuje palmę. Asia niesie mapę. Róża ma zapach. Wojtek gasi zapałkę. Marysia wyjmuje aparat. Ciocia klei kopertę. Córka nakrywa kanapę. Drogą idzie Filip. W kuchni wisi okap. Dziadzio ma sierp. Na ławie siedzi chłop. Syn stawia słup. Tata otwiera sklep.
• Ola ogląda basen. Ewa niesie balon. Gosia maluje bałwana. Wysoko leci bocian. Tata chowa buty. As siedzi w budzie. W kałuży siedzi żaba. Kasia chowa kubek. Ewa koi cebule. Dzisiaj jest sobota. Wujek szuka śruby. Za oknem ćwierka wróbel.
• Ala sieje mak. Ula lubi masło. Ewa widziała małpę. Babcia kupiła mąkę, Iza uwielbia morze. Basia spaceruje po moście. Wujek wita damę. Kuba lubi gumę. Dziadzio widział zamek. Kasię ugryzł komar. Gosia siedzi w samolocie. ulicą jedzie samochód. Tata buduje dom. Wysoko leci dym, Kazio zjadł osiem cukierków. Łukasz ogląda album. Wojtek zakłada hełm.

Kolejne głoski wargowe to: f, w

Zestaw ćwiczeń narządów mowy przygotowujących do wywołanie głosek wargowych (w,f) :

• energiczne wyrzucanie wargi dolnej przytrzymywanej między zębami
• nagryzanie wargi dolnej zębami – zabawa w naśladowanie króliczka
• dmuchanie na brodę
• nakładanie górnej wargi na dolną
• dmuchanie na szyjkę butelki, aby powstał odgłos gwiżdżącego parostatku
• przyciskanie bokiem palca dolnej wargi i próby dmuchania na niego

Po prawidłowym wywołaniu głosek wargowych w izolacji (w, f) utrwalamy artykulację tych głosek w sylabach w następujących zestawieniach:

• fa, fo, fu , fe, fy, afa, ofo, ufu, efe, yfy, ify, ofo, afe, afu, afy, afo, afu, afe, ofy, ufa, ufo, ufe, yfy, efa, efo, efu, efy, ifa, ifo, ife, ifu, af, of, uf, ef, yf, if.
• wa, wo, we wu, wy, wi, awa, owo, ewe, uwu, ywy, awo, ewo, uwo, ywo, iwo, awe, iwe, ywe, uwe, owe

Poniżej przedstawiam karty pracy utrwalające głoski wargowe w sylabach:

Wypowiedz poprawnie dane sylaby i połącz ze sobą takie same

Utrwalamy głoski: w, f w wyrazach w nagłosie, śródgłosie i wygłosie. Podaje następujące przykłady:

• fala, fasola, fajka, farby, fabryka, falbanka, foka, fotel, fontanna, fortepian, Felek, futro – kafel, szafa, żyrafa, telefon, szufelka, kufer – kilof
• wata, wazon, wanna, walizka, węgiel, woda – kawa, owoce, sowa, mewa, piwonie, trawa

Po uzyskaniu prawidłowej wymowy głosek w, f w wyrazach, utrwalamy je w wyrażeniach i zdaniach.

Proponowane wyrażenia do ćwiczeń z głoskami w, f :

• duża fala, zielona fasola, popsuta fajka, olejne farby, zamknięta fabryka, brudna falbanka, pęknięty kafel, niska szafa, biegnąca żyrafa, sza telefon, brudna szufelka, modny kufer, mocny kilof
• smaczna wata, pusty wazon, ciężka wanna, mała walizka, tani węgiel, zimna woda, pyszna kawa, umyte owoce, mądra sowa, duża mewa, piękne piwonie mokra trawa

Proponuje utrwalenie głosek w, f w następujących zdaniach:

• Na morzu są fale. Mama gotuje fasolę. Dziadek pali fajkę. Maciek maluje farbami. Kamil idzie do fabryki. Ciocia prasuje falbankę. Basia myje kafel. Ciocia zamyka szafę. Pani karmi żyrafę. Na biurku stoi telefon. Ania szuka szufelki. Dziadzio ciągnie kufer. Górnik niesie kilof.
• Pani kupiła watę. Mama myje wazon. Tomek ma wannę. Kamil niesie walizkę. Dziadek pali węglem. Ciocia pije wodę. Babcia podaje kawę. Ela kupiła owoce. Na dębię siedzi sowa. Ala karmi mewy. Mama sadzi piwonie. Tata kosi trawę.

Zestaw ćwiczeń narządów mowy przygotowujących do wywołanie głosek przedniojęzykowo – zębowych (s, z, c, dz)

Ćwiczenia oddechowe:

• dmuchanie na piórka i wiatraczki
• zdmuchiwanie kulki waty kosmetycznej z ręki – zawody kto dmuchnie dalej
• wydmuchiwanie baniek mydlanych
• dmuchanie na papierowe ozdoby, zawieszone na nitkach o różnej długości ponad głową ćwiczącego
• przedmuchiwanie piłeczki ping- pongowej do osoby siedzącej na przeciwko – zabawa mecz piłkarski
• dmuchanie przez rurkę do wody aby tworzyły się pęcherzyki powietrza – zabawa gotowanie wody

Ćwiczenia warg:

• rozciąganie warg do uśmiechu i wymawianie głoski ,,i”
• naprzemienny uśmiech z pokazywaniem zębów, a następnie zasłanianiem ich wargami
• wydawanie odgłosów z rozciągniętymi kącikami ust (koza: mee, mee, baran: bee, bee)

Ćwiczenia języka:

• liczenie dolnych zębów czubka języka po wewnętrznej stronie
• oblizywanie językiem wewnętrznej powierzchni dolnych zębów
• dotykanie czubkiem języka wewnętrznej powierzchni dolnych siekaczy z równoczesnym wybrzmiewaniem głoski ,,e”
• układ masy języka podczas wybrzmiewania głosek przedniojęzykowo- zębowych (s, z, c, dz) jest identyczny, jak przy dmuchaniu dlatego prowadzimy szereg ćwiczeń oddechowych zwracając uwagę na wykonywanie tej czynności na konkretne przedmioty np. wiatrak, wacik, kartkę papieru

Ćwiczenia w izolacji:

Po prawidłowym wywołaniu głosek przedniojęzykowo- zębowych w izolacji (s, z, c, dz) utrwalamy artykulację tych głosek w sylabach w następujących zestawieniach:

• sa, se, so, su, sy
• asa, oso, ese, usu ysy
• as, os, es, us, ys

Utrwalamy wyrazy z głoską ,,s”:

• sowa, smok, sopel, sos, spodnie, spódnica
• osa, kosa, masa, kasa, boso
• pies, ananas, atlas, całus, hałas, nos

Utrwalenie w grupach dwu-wyrazowych głoski ,,s”:

• samochód Sylwka, atlas lisów, włosy Sylwii, piesek Sonii, nos pieska

Utrwalenie głoski ,,s” w zdaniach:

• włosy Sylwii są słomkowe
• ta sukienka ma niebieski pasek
• sanki suną ze stoku z hałasem

Utrwalamy wyrazy z głoską ,,z”:

• zupa, Zenek, zegarek, zamek,
• muzyka, puzon, wazon, koza

Utrwalenie w grupach dwu-wyrazowych głoski ,,z”:

• puzon Józefa , zabawna muzyka, zęby kozy, złoty wazon

Utrwalenie głoski ,,z” w zdaniach :

• Józef ma zepsuty puzon
• Zofia słucha zabawnej muzyki
• złote zawilce są w wazonie

Zestaw ćwiczeń narządów mowy przygotowujących do wywołanie głosek przedniojęzykowo – dziąsłowych (sz, ż, cz, dż)

Ćwiczenia warg:

• cmokanie ustami -naśladowanie posyłania całusów
• wysuwanie zaokrąglonych warg do przodu w kształcie ryjka świnki
• wydawanie odgłosów (krowy: muu, sowy: huu, huu, rybki: plum, plum)

Ćwiczenia języka:

• kląskanie językiem – naśladowanie odgłosu konia, uderzającego kopytami o bruk
• dotykanie czubkiem języka górnych zębów po stronie wewnętrznej, podczas szerokiego otwierania jamy ustnej – zabawa liczenie ząbków
• przytrzymywanie przez kilka sekund czubka języka na podniebieniu przy szeroko otwartych ustach – zabawa zaczarowany język
• cofanie języka w głąb jamy ustnej, zaczynając od górnych zębów, a kończąc na podniebieniu miękkim – zabawa krasnoludek zagląda do gardła
• rytmiczne wymawianie głoski ,,tttt…” przy otwartych ustach (szeroka masa języka przy wykonywaniu tego ćwiczenia)

Ćwiczenia w izolacji:

Po prawidłowym wywołaniu głosek przedniojęzykowo- dziąsłowych w izolacji (sz, ż, cz, dż) utrwalamy artykulację tych głosek w sylabach w następujących zestawieniach:

• sza, szo, szu, sze, szy
• asza, oszo, esze, usz, yszy
• asz, osz, esz, usz, ysz

Utrwalamy wyrazy z głoską ,,sz”:

• szopa, szynka, szafa, szkoła, szpinak, szyny
• nosze, koszyk, groszek, pietruszka
• kosz, mysz, dasz, kalosz

Utrwalamy głoskę ,,sz” w grupach dwu-wyrazowych:

• mysz węszy, szalik Szymona , maszyna szymi

Utrwalamy zdania z głoską ,,sz”:

• mysz szuka pyszności
• maszyna szumi na szynach
• w szafie Szymka leżą szachy
• obok kosza Szymon położył bambosze

Ćwiczenia w izolacji:

Utrwalamy wyrazy z głoską ,,cz”:

• czoło, czapka, czołg, czuno, czajnik, czapla
• oczy, byczek, miecze, tęcza, taczka
• mecz, płacz, gracz, miecz, puchacz

Utrwalamy głoską ,,cz” w grupach dwu-wyrazowych:

• czapka Czarka, czubek miecza, czekoladowy pączek, płacz tułacza

Utrwalamy zdania z głoską ,,cz”:

• czekoladowy pączek to pychota
• czerwona czapka wisi na haczyku
• bączek nie lubi pajęczyny
• pajączek ma dom – pajęczynę

Wykorzystano następującą literaturę : Iwona Michalak- Widera ,,Miłe uszom dźwięki”, G. Krzysztoszek, M. Piszczek ,,Materiał wyrazowo- obrazkowy do utrwalania poprawnej wymowy głosek ”, Printoteka.